Voorwoord
Als het fundament goed is, dan wordt het huis vanzelfsprekend stevig en sterk. Met andere woorden: de worteling in het bestaan is van essentieel belang voor onze verdere levensloop. Gaby Stroecken.
Centraal staat het kind in de volwassene. De keuze van dit thema heb
ik gemaakt omdat ik enerzijds zelf in de loop van mijn opleiding en ook
voordien in mijn leven geconfronteerd ben 
geworden
met mijn eigen gekwetste kind, ik voelde mij slachtoffer van mijn verleden.
Door te rouwen om het verlies, kon ik verder met mijn leven gaan. Anderzijds
vind ik het belangrijk om als therapeut met je eigen leven in het reine
te komen, als je de stap wil zetten naar cliënten toe. Fundamenteel is
het opkomen voor kinderen in 't algemeen ( waarbij ik ervaarde dat ik
steeds terecht kwam bij kindermishandeling ) en specifiek met dit thema
het opkomen voor het kind in de volwassene.
Artikel grondwet ...
Uit De Standaard dd. 25/02/00: Grondwet waarborgt kinderrechten. Brussel
(belga) - In de grondwet staat voortaan dat kinderen grondwettelijke rechten
hebben. De Kamer keurde gisteren de grondwetswijziging goed die bepaalt
dat elk kind recht heeft op eerbiediging van zijn morele, lichamelijke,
geestelijke en seksuele integriteit. 114 kamerleden stemden voor. Het
Vlaams Blok en het grootste gedeelte van de VU&ID-fractie onthielden zich.
Niemand kantte zich tegen het initiatief. De Senaat schaarde zich eerder
al achter de tekst.
Wanneer we het gekwetste kind trachten te situeren in de tijd, dan zien
we dat het vooral plaats krijgt in het verleden, bij onze wortels, maar
er gaat ook invloed uit naar het nu en naar de toekomst. In verband met
het richting uitgaan en het doelen stellen.
Samensteller van de teksten rond psychotherapie en het Gekwetste Kind is Anita Vets, psychotherapeute in de interactionele vormgeving. Zij geeft ook de workshop Thuiskomen bij jezelf en werkt als psychotherapeute.
Waar situeert zich het gekwetste kind?
Vertrekkend van de tijdslijn, situeren we bovenaan de toekomst, richting
en doel in ons leven, middenin bevindt zich de persoon met zijn omgeving
in het hier en nu. Het gekwetste kind situeren we bij de wortels, het
verleden, waar kom ik vandaan, mijn oorsprong en de archetypen.
Er gaat ook een invloed uit naar het hier en nu en naar de toekomst, de
richting die we uitgaan en het doel dat we in ons leven stellen. Bij volwassenen
kan je vanuit het hier en nu naar 't verleden gaan op zoek naar de kwetsuren
van het kind.
Wortels of het verleden: gezin van herkomst, invloed van opvoeding, vrienden,
school, kultuur, milieu en tradities.
Waar kom ik vandaan? · oorsprong · archetypen · biologisch: genen, DNA.
Het 'kind' is alles wat verlaten en onbeschermd is, en terzelfder tijd
in het bezit van een goddelijke macht, het onbeduidende twijfelachtige
begin, en het zegevierend einde. Het 'eeuwige kind' in de mens is een
onbeschrijflijke ervaring, een ongerijmdheid, een handicap, en een goddelijk
voorrecht; een onzekere factor die de uiteindelijke waarde of waardeloosheid
van een persoonlijkheid bepaalt. C.G. Jung (Bradshaw, p. 281)
Samenvatting van de verschillende therapeuten.
Al de volgende therapeuten en psychologen hebben de mogelijke gevolgen
aangetoond van kwetsuren opgelopen in het verleden als kind en hebben
het belang aangetoond om aan 't gekwetste deel in ons tijd te geven, een
plek te geven, ermee bezig zijn, ondertussen wel gewoon verder levend,
want het gezin heeft je nodig, zo ook je partner, je kinderen, je familie,je
vrienden, je kennissen, je collega's, enz...
Sigmund Freud noemde de neiging tot herhaling
van het verleden de 'herhalingsdwang'. Freud was de eerste die tot het
inzicht kwam dat onze neurosen en karakterstoornissen het resultaat zijn
van onopgeloste conflicten uit de kindertijd, die zich door ons hele leven
heen blijven herhalen. Anna Freud heeft het
over de aard, de vorm en betekenis van defensiemechanismen. Verdedigingsmechanismen
kan men omschrijven als cognitieve handelingen om zich te beschermen tegen
de negatieve effecten van extreme angst. Er bestaat een uitgebreid repertoire
van dergelijke mechanismen.
C.G. Jung beschrijft de paradoxale aard van het
kind in de mens, hij noemt het verwonde kind een modern archetype (pas
afgelopen 50 jaar). Jung heeft het ook over onze levensopdracht en onze
roeping: namelijk het individuatieproces als een levenslang proces van
psychische groei, van zelfwording, zelfverwezenlijking.
Rogers geeft ons de dynamiek van de creativiteit
weer en duidt op de invloed van de omgeving in verband met de ontwikkeling
van het oorspronkelijk zelfconcept van het kind. Het kind bezit alle natuurlijke
ingrediënten nodig voor het creatief zijn, vooral het gevoel van IK Ben
waardoor je voldoening over jezelf ervaart. Probleemgedrag wordt vanuit
Rogers verklaard vanuit de falende omgeving, die het kind onvoldoende
in de gelegenheid heeft gesteld zijn positieve eigenschappen te ontwikkelen
en waardoor de mens vervreemdt van zijn oorspronkelijk zelfconcept.
Fritz Perls beschrijft de neurose als een groeistoornis
ten gevolge van behoeften die niet naar behoren bevredigd zijn tijdens
de zuigelingen en peuterfase en heeft de narcistische deprivatie tot gevolg
waardoor we onvolwaardigheidsgevoelens krijgen.
Eric Berne met de transactionele analyse legt
de nadruk op de toestand van het kinderego, hetgeen verwijst naar het
spontane natuurlijke kind dat we allemaal eens geweest zijn. Hij beschrijft
enerzijds het natuurlijke en anderzijds het aangepaste kind.
Milton Erickson geloofde dat ieder mens zijn
eigen unieke wereldkaart bezit, een innerlijk geloofssysteem dat geheel
onbewust is en een soort hypnotische trance teweegbrengt. Door de hypnosetechnieken
toe te passen leer je je aan te passen bij de trance waar cliënten zich
al in bevonden. Door regressie naar een vroegere leeftijd in de trance
van het Kind is het mogelijk de kern-overtuigingen rechtstreeks en snel
te wijzigen.
A. Lowen zegt dat het doel van de bio-energetica
is de mens te helpen om zijn primaire aard te herwinnen. Hij haalt een
aantal mogelijke conflicten aan in de persoonlijkheid ontstaan tijdens
de kinderjaren, hij geeft ook een overzicht van de verschillende lagen
van de persoonlijkheid met de eigenschappen van iedere levensfase en daaraan
verbonden de te ontwikkelen kwaliteiten. Assagioli
helpt ons om bij onze kern te komen en weer één te worden door een handleiding
te geven om met onze subpersoonlijkheden aan de slag te gaan om het vergroten
van het besef van een zelf of centrum in plaats van uiteen te vallen in
talloze elkaar beoorlogende zelven en zelfjes. Ken Wilber
in de werelden van het ego heeft het over de ontwikkelingsdriehoek, die
in elk belangrijk stadium van de ontwikkeling aanwezig is, namelijk differentiatie,
transcendentie en operatie.
Bettelheim Bruno legt het begrip identificatie
met de agressor uit en het ontstaan van delinquent gedrag ten gevolge
van mishandeling.
Watzlawick laat ons vooral de pathologische
communicatie zien en meer specifiek de bestanddelen, het pathogene karakter
en de effecten op het gedrag van dubbele bindingen. Het gaat vooral over
dat iemand niet die ene mogelijkheid kan kiezen die hem zou helpen ontdekken
wat de mensen bedoelen: hij kan, zonder aanzienlijke hulp van buiten,
niet de berichten van anderen bespreken. Zonder dit vermogen is de mens
gelijk aan elk zelfregulerend systeem dat zijn regulateur is kwijtgeraakt:
het gaat een spiraal van eindeloze, maar altijd systematische afwijkingen
beschrijven.
Boszormenyi-Nagy geeft ons een beschrijving van
de sociale structuur van het gezin. Een gezin is een sociale structuur
die door zijn eigen wetten wordt geregeerd. Vaak negeren en ontkennen
volwassenen hun verleden als mishandeld kind, vooral om de pijn en het
gemis niet te hoeven te voelen en om de illusie te kunnen bewaren dat
hun ouders 'goed' waren. Nagy legt ons de loyaliteit tussen ouders en
kind uit, het verschil tussen horizontale en verticale loyaliteiten. De
loyaliteitsconflicten, het grootboek en de onontkoombaarheid van de roulerende
rekening. Dit is een rekening die van generatie tot generatie wordt doorgeschoven.
De haast onvermijdelijke herhaling kan slechts gestopt worden als de ouder
het mishandelde-kind-in-zich erkent en begrijpt. Nagy legt ons de begrippen
vertrouwen en betrouwbaarheid uit die nu de hoekstenen van de contextuele
therapie zijn. Hij legt ook 't verband uit tussen horizontale relaties
en verworven recht en verticale relaties en natuurrecht, alsook het verband
tussen onrechtvaardigheid en het gerechtigd zijn tot destructie uit en
als laatste de betekenis van het mobiliseren van vertrouwen in de therapie.
Volgens de NLP'rs Bandler & Grindler
kan je door je kracht van ervaringen als volwassene te gebruiken je verleden
wijzigen. De techniek van het ankeren kan hiervoor toegepast worden. Geschiedenisverandering
berust op het cybernetische uitgangspunt dat onze hersenen en ons centraal
zenuwstelsel geen verschil kunnen zien tussen een echte en een gefantaseerde
ervaring, als die gefantaseerde ervaring maar levendig en gedetailleerd
genoeg is. Bij geschiedenisverandering gebruik je de kracht van je ervaringen
als volwassene om de innerlijke sporen van het verleden te wijzigen. Ankeren,
een techniek van Bandler en Grindler, die we kunnen toepassen. Een anker
is elke zintuiglijke beleving die ons aan een vroegere ervaring terug
doet denken. Oude liedjes zijn goede voorbeelden van ankers. We kunnen
de pijnlijke herinneringen uit onze kindertijd veranderen door ze te koppelen
aan krachtgevende ervaringen die wij in ons volwassen leven hebben opgedaan.
Als je als baby je behoeften niet vervuld kreeg, kun je jezelf een nieuwe
babytijd geven.
Alice Miller heeft het over het schenden van
het uniek-zijn, door de regels die er in opvoeding gesteld worden. Volgens
haar kan je het verleden niet veranderen maar wel onszelf, onze verloren
integriteit heroveren. Dan schetst zij het psychisch klimaat van een (op
illusie baserend) goede kindertijd, vervolgens schetst zij hetgeen typerend
is voor mensen met een helpend beroep en het ontstaan van de alsof-persoonlijkheid
of het onechte zelf ten gevolge van de aanpassing van het kind aan de
behoefte van de ouders.
Bradshaw geeft een beschrijving van enerzijds
het verwonde kind en anderzijds het magische kind. Hij noemt het ook het
aangepaste zelf (ego) en het wezenlijke zelf (ziel). Hij gaat er vanuit
dat om met je wezenlijke zelf in contact te treden, er eerst een gezonde
relatie nodig is tussen je magische kind (ziel) en je verwonde kind (ego).
Links: The Halcyon Cosmopolitan Entertainment, informatie, communicatie, awareness, humanistic transpersonal en quantum psychology.
